ครั้งใดที่คุณจิบกาแฟดอยตุง แบรนด์กาแฟของไทย คือการได้ต่อยอดวิถีชีวิตของชาวบ้านกลุ่มชาติพันธุ์ในพื้นที่ดอยตุง จังหวัดเชียงราย ให้สามารถอยู่ร่วมกับป่าได้อย่างพึ่งพาอาศัยและยั่งยืน ลดการทำลายป่า และยังช่วยสนับสนุนให้กาแฟคุณภาพดีจากประเทศไทยสามารถเติบโตไปได้ในตลาดโลก
ทำความรู้จักกาแฟดอยตุง
กาแฟดอยตุง เป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ของ ‘แบรนด์ดอยตุง’ ธุรกิจเพื่อสังคม จากโครงการพัฒนาดอยตุง (พื้นที่ทรงงาน) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ซึ่งก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2531 ภายใต้ มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ ถือเป็นองค์กรต้นแบบของไทย ที่ดำเนินงานด้านการพัฒนาอย่างยั่งยืน
พื้นที่ดอยตุง จังหวัดเชียงราย นั้นตั้งอยู่ใจกลางดินแดนสามเหลี่ยมทองคำ ในอดีตเป็นแหล่งผลิตและค้ายาเสพติด ประชาชนในพื้นที่ส่วนใหญ่มีชีวิตอย่างยากลำบาก ไม่ได้รับการศึกษา ต้องหาเลี้ยงชีพด้วยการตัดไม้ทำลายป่า ปลูกฝิ่น ค้ายาเสพติด พื้นที่ส่วนใหญ่จึงเป็นภูเขาหัวโล้น เพราะป่าไม้ถูกแผ้วถางเพื่อทำไร่หมุนเวียน เมื่อเริ่มต้นพัฒนา กาแฟสายพันธุ์อะราบิกา เป็นพืชทางเลือกลำดับแรก ๆ ที่โครงการฯ เลือกนำมาปลูกเพราะสามารถเติบโตได้ดีใต้ร่มเงาของต้นไม้ใหญ่ ยืนต้นนาน ตอบโจทย์เรื่องการดูแลรักษาป่า และยังสามารถสร้างรายได้ให้เกษตรกรซึ่งอยู่ในพื้นที่ได้
“ปัจจุบันโครงการฯ ส่งเสริมและรับซื้อกาแฟจากเกษตรกรภายในพื้นที่โครงการประมาณ 850 – 1,000 ครัวเรือน จาก 22 หมู่บ้าน ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 4,700 ไร่ โดยเราจะรับซื้อกาแฟตามคุณภาพของผลผลิตที่ได้ แต่ขณะเดียวกันก็ส่งเสริมการทำเกษตรประณีต ซึ่งต้องอาศัยความใส่ใจในการดูแลผลผลิตมากกว่า แต่ก็ทำให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้นเช่นกัน ในมิติของสิ่งแวดล้อม ยังสร้างจุดเปลี่ยนให้ดอยตุงกลับมามีป่าเต็มพื้นที่อีกครั้งหนึ่ง” คุณสิทธินัดดา ปภาวสิทธิ์ ผู้จัดการส่วนโครงการพิเศษ มูลนิธิแม่ฟ้าหลวงในพระบรมราชูปถัมภ์ กล่าว ก่อนจะเสริมว่า ที่ผ่านมาโครงการฯ จะเข้าไปช่วยดูแลตลอดกระบวนการผลิตกาแฟ เริ่มตั้งแต่การคัดคุณภาพเมล็ดกาแฟ แปรรูป ไปจนสู่การผลิตและจัดจำหน่าย แต่หนึ่งในเป้าหมายของโครงการฯ คือการพัฒนาเกษตรกรในชุมชนให้สามารถผลิตกาแฟคุณภาพดี แปรรูปกาแฟเอง และพัฒนาไปสู่การเป็นเจ้าของกิจการที่พึ่งพาตนเองได้ ซึ่งปัจจุบันมีเกษตรกรบางชุมชนที่สามารถทำได้ มีรายได้หาเลี้ยงครอบครัวโดยไม่จำเป็นต้องพึ่งพาโครงการฯ