• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to footer

Sawasdee

Sawasdee
  • Inspiration
  • Food & Drink
  • บทความภาษาไทย
  • Thai Airways
  • Download e-Magazine
  • Toggle Search

    City Guides

    Bangkok

    Chiang Mai

  • Facebook

City Guides

Chiang Mai

Bangkok

รูปปั้นท่าฤๅษีดัดตน (เครดิตรูปภาพ: iStockphoto)

ตามรอยศาสตร์การนวดแผนไทยที่วัดโพธิ์

รูปปั้นท่าฤๅษีดัดตน (เครดิตรูปภาพ: iStockphoto)

บทความภาษาไทย

เรียนรู้ศาสตร์แห่งการนวดแผนไทย และเอกลักษณ์ที่ทำให้การนวดแผนไทยวัดโพธิ์แตกต่างจากการนวดแผนไทยอื่น ๆ

April 23, 2025

Text: Sawasdee

2 min read

Facebook LinkedIn Line Viber Pinterest Twitter Email

การนวดแผนไทย เป็นศาสตร์ในการบำบัดและรักษาโรค รูปหนึ่งของการแพทย์แผนไทย โดยจะเน้นที่การกด การคลึง การบีบ การดัด การดึง และการอบ ประคบ ไปตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย หนึ่งในต้นตำรับของการนวดที่ได้รับการพูดถึงเสมอคือ การนวดแผนไทยที่วัดพระเชตุพลวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร (วัดโพธิ์) ที่ถือเป็นแหล่งความรู้เกี่ยวกับภูมิปัญญาแพทย์แผนไทยและศิลปะแห่งการนวดที่สืบทอดกันมานับร้อยปี


ย้อนรอยประวัติศาสตร์ การนวดแผนไทยวัดโพธิ์


สันนิษฐานว่า ศาสตร์การนวดแผนไทยมีจุดเริ่มต้นมาจากหมอชีวกโกมารภัจจ์ (หมอประจำตัวของพระพุทธเจ้า) ผู้นำศาสตร์การนวดมาใช้ในการรักษาความเจ็บป่วย เมื่อพุทธศาสนาเข้ามาเผยแพร่ในประเทศไทย คนไทยจึงได้รับอิทธิพลการนวดรักษามาด้วย โดยมีหลักฐานปรากฏอยู่ในหลักศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช แห่งกรุงสุโขทัย (พ.ศ. 1822-1841) หรือราว 700 ปีก่อน

ในสมัยรัชกาลที่ 1 (พ.ศ. 2325-2352) เริ่มมีการรวบรวมตำรานวดแผนไทย จนในสมัยรัชกาลที่ 3 (พ.ศ. 2367-2394) ได้โปรดฯ ให้มีการจารึกตำรานวดแผนไทยนี้ลงบนแผ่นศิลารอบวัดโพธิ์ เพื่อเป็นแหล่งความรู้แก่ประชาชน นอกจากนี้ภายในวัดยังมีรูปปั้นฤๅษีดัดตน ที่เป็นท่าตรงตามหลักโยคะ สำหรับแก้ปวดเมื่อยตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกายด้วย

วัดโพธิ์ (เครดิตรูปภาพ: iStockphoto)
วัดโพธิ์ (เครดิตรูปภาพ: iStockphoto)

เอกลักษณ์ที่แตกต่างของ ‘นวดวัดโพธิ์’ มรดกล้ำค่าทางวัฒนธรรมไทย


ชื่อเสียงของการนวดแผนไทยที่วัดโพธิ์เป็นที่รู้จักแพร่หลาย ที่นี่มีทั้งโรงเรียนแพทย์แผนโบราณ และศาลานวดแผนโบราณวัดโพธิ์ (Massage Pavilion at Wat Pho) โดยเอกลักษณ์ที่ทำให้การนวดแผนไทยวัดโพธิ์แตกต่างจากการนวดแผนไทยอื่น ๆ คือ

  • เน้นการกดจุดตามเส้น: การนวดแผนไทยวัดโพธิ์จะเน้นการกดจุดตามเส้นพลังงานที่ไหลเวียนทั่วร่างกาย เชื่อมโยงกับอวัยวะต่าง ๆ ด้วยท่านวดที่มีเอกลักษณ์ ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนและการเคลื่อนไหวของธาตุทั้ง 4 ตามหลักแพทย์แผนไทย ได้แก่ ดิน น้ำ ลม และไฟ เพื่อปรับสมดุลร่างกายแบบองค์รวม
  • ผสานศาสตร์การแพทย์แผนโบราณ: นวดแผนไทยวัดโพธิ์ผสานความรู้ทางการแพทย์แผนไทย เพื่อรักษาอาการเจ็บป่วย เช่น นวดแก้อาการท้องผูก กระตุ้นการย่อยอาหาร แก้อาการนอนไม่หลับ และผ่อนคลายความเครียด มีการใช้ลูกประคบสมุนไพร การใช้น้ำมันไพล รวมถึงประยุกต์กับการนวดแบบสปอร์ต เพื่อช่วยฟื้นฟูร่างกายหลังการฝึกซ้อมและการแข่งขัน ลดอาการบาดเจ็บ และฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายได้อย่างดี
  • ปลุกเร้าประสาทสัมผัส: กลิ่นหอมของสมุนไพรพื้นบ้านจากลูกประคบ น้ำหนักมือและท่านวดที่ปรับเปลี่ยนให้เหมาะกับแต่ละบุคคล ช่วยทำให้รู้สึกผ่อนคลายและบรรเทาอาการเจ็บป่วยในเวลาเดียวกัน
จารึกตำรานวดแผนไทยบนผนังวัดโพธิ์ (เครดิตรูปภาพ: iStockphoto)
จารึกตำรานวดแผนไทยบนผนังวัดโพธิ์ (เครดิตรูปภาพ: iStockphoto)

เรียนรู้ศาสตร์การนวดแผนไทยวัดโพธิ์


วัดโพธิ์มีหลักสูตรที่สอนการนวดแผนไทยสำหรับผู้ที่สนใจ และนักท่องเที่ยวต่างชาติ (www.watphomassage.com) โดยสามารถเรียน นวดแผนโบราณ (General Thai Massage) ซึ่งเป็นคอร์สพื้นฐาน ใช้เวลาเรียนขั้นต่ำ 10 วัน (60 ชั่วโมง) หากผ่านหลักสูตรเบื้องต้นแล้ว จึงจะสามารถเรียนการนวดประเภทอื่น ๆ เพิ่มเติมได้ เช่น นวดฝ่าเท้า นวดประคบและอบสมุนไพร นวดทารกและเด็ก นวดน้ำมันหอมระเหย ฯลฯ แต่หากเพียงแค่ต้องการผ่อนคลาย หรือบำบัดรักษาโรค ที่นี่ก็มีบริการนวดแผนไทยประเภทต่าง ๆ ไว้ให้บริการเช่นกัน

การนวดแผนไทย (เครดิตรูปภาพ: iStockphoto)
การนวดแผนไทย (เครดิตรูปภาพ: iStockphoto)

การเดินทาง: นั่งรถไฟฟ้า MRT ลงสถานีสนามไชย ทางออก 1 (มิวเซียมสยาม) จากนั้นเดินไปวัดโพธิ์ระยะทาง 850 เมตร

อยากไปตามรอยศาสตร์การนวดที่วัดโพธิ์ บินไปกรุงเทพฯ กับการบินไทยได้เลย

Latest Stories

THAI Products & Services

Premium Caviar

THAI Products & Services

Rose of The Royal Voyage

THAI Products & Services

The New Taste of Rice Crackers

Footer

About Us

  • Our website
  • Advertise with us
  • User agreement
  • Terms and conditions
  • Privacy policy
  • Cookie policy
Thai Airways

Social

  • Facebook
  • Instagram

COPYRIGHT © 2025 Thai Airways International Public Company Limited (THAI). All rights reserved.

A Star Alliance Member
Sawasdee
  • Inspiration
  • Food & Drink
  • บทความภาษาไทย
  • Thai Airways
  • Download e-Magazine
  • Toggle Search

    City Guides

    Chiang Mai

    Bangkok

  • Facebook

City Guides

Chiang Mai

Bangkok

BOOK FLIGHTS NOW