ว่ากันว่ารสชาติของอาหารไทยนั้นเปรียบเหมือนวงดนตรีออร์เคสตราที่แต่ละส่วนผสมต่างบรรเลงท่วงทำนองของตนได้อย่างดีเยี่ยม ซึ่งเป็นศาสตร์และศิลป์ที่คนไทยสืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น เคล็ดลับสำคัญของการทำอาหารไทยให้อร่อย อยู่ที่การผสมผสานรสชาติทั้ง 8 เข้าด้วยกันอย่างกลมกล่อม ได้แก่ เปรี้ยว, หวาน, เค็ม, เผ็ด, ขม, มัน, ฝาด และจืด ทุกรสชาติจะส่งเสริมกันและกันจนเกิดเป็นความสมดุล
นอกจากนี้ ความสมดุลดังกล่าวยังมีรากฐานมาจากการแพทย์แผนไทย ที่เชื่อกันว่าแต่ละรสชาติต่างก็มีประโยชน์ต่อสุขภาพ เมื่อนำมาปรุงเข้าด้วยกันจะทำให้ได้มื้ออาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการและปรับสมดุลร่างกาย อาทิ รสเผ็ดร้อนช่วยย่อยอาหาร ขับลม และให้ความอบอุ่น รสเปรี้ยวช่วยขับเสมหะและกระตุ้นระบบขับถ่าย รสขมของสมุนไพรมีคุณสมบัติในการล้างพิษ ทำให้อาหารไทยมีดีมากกว่าความอร่อย
